Nog altijd hebben veel LHBT-leerlingen het zwaar op Nederlandse middelbare scholen. Dat blijkt uit onderzoek van de Amerikaanse Columbia University i.s.m. COC Nederland, dat onlangs verscheen.

Wel wordt steeds duidelijker hoe je de situatie kunt verbeteren: op scholen met een GSA, ondersteunende docenten en positieve aandacht in de lessen gaat het veel beter. “Laat dit onderzoek een aanmoediging zijn voor scholen om nog veel meer werk te maken van LHBT-acceptatie”, reageert Geert-Jan Edelenbosch, projectleider Jongeren & Onderwijs bij het COC. “LHBT-leerlingen hebben het zwaar en het is nu duidelijk wat je als school kunt doen om hen te steunen.”
Het COC roept de regering per brief op om er voor te zorgen dat alle scholen in hun lessen positieve aandacht besteden aan LHBTI’s, om het onderwerp verplicht te stellen op alle docentenacademies en om te zorgen voor aandacht voor LHBT’s in antipestprogramma’s. PvdA-Kamerlid Kirsten van den Hul stelde afgelopen december Kamervragen naar aanleiding van het onderzoek en de brief van het COC.
Veel last van negatieve uitspraken
Uit het onderzoek blijkt dat op middelbare scholen veel negatieve dingen over homo’s worden gezegd (70,9%), zowel door leerlingen als docenten (79,9% resp. 46,4% van de leerlingen die negatieve dingen hoorden).* LHBT-scholieren hebben daar veel last van (57,6%), maar docenten treden er volgens de leerlingen die het meemaken zelden adequaat tegen op (15,8%). Ook worden er op school veel negatieve dingen gezegd over transgender personen (29%).
Uitgescholden en buitengesloten
Bijna de helft (43,6%) van de LHBT-leerlingen werd het afgelopen jaar uitgescholden wegens hun seksuele oriëntatie en ruim een kwart (27,5%) om hun genderexpressie. LHBT-scholieren worden expres buitengesloten door hun medeleerlingen (72,8%) en er worden gemene roddels en leugens over ze verspreid (66,8%).
“Ik heb moeite gehad met blijven leven door de pesterij die ik heb ervaren”
Geweld
Ook kreeg een forse groep LHBT-scholieren het afgelopen jaar te maken met licht (13,4%) of zwaar (6,4%) geweld wegens hun seksuele oriëntatie of gender expressie (7,7% resp. 2,7%). De meeste leerlingen (61,8%) die dat meemaken, melden dit bij het schoolpersoneel, maar slechts weinig van hen vinden dat daar adequaat op gereageerd wordt (37,8%).
Eenzaam
Als gevolg van dit alles voelen LHBT scholieren zich bijna vijf keer vaker dan gemiddeld eenzaam (35,5% vs. 7,6%), een buitenstaander (44,2% vs. 8,9%) of onprettig (43,1% vs. 11%) op school. Jongeren die gepest worden met hun seksuele oriëntatie (31,7% vs. 14,6%) of gender expressie (32,9 vs. 17,7%) zijn ongeveer twee keer vaker absent dan de gemiddelde leerling.
“Ik ben vaak thuis gebleven omdat ik te bang en onzeker was om naar school te gaan, ik heb dus veel lessen gemist en blijf daardoor zitten”
Geen aandacht in de les
Volgens LHBT-leerlingen doen scholen weinig om verbetering in de situatie te brengen. Zo is er volgens vier op de vijf leerlingen (78,3%) op school geen (positieve) aandacht voor LHBT’s in de les. Ook is er volgens de meeste leerlingen (55%) op hun school geen antipestbeleid, en bijna nooit is er is er binnen dat pestbeleid aandacht voor LHBT’s (9,4%). Zowel antipestbeleid als aandacht voor LHBT-acceptatie in de les zijn op Nederlandse scholen verplicht.
“Mijn school slaat meestal de LHBT hoofdstukken over”
Waar gaat het wél goed?
Uit het onderzoek wordt ook duidelijk hoe de situatie voor LHBTI’s op school kan worden verbeterd. Zo gaat het véél beter op scholen met ondersteunende docenten, een GSA en goede aandacht voor LHBT-acceptatie in de les.
Als er op een school veel docenten zijn die LHBT-leerlingen steunen, voelen die leerlingen zich op school veel vaker thuis (72,4% vs. 37,2%), geaccepteerd (55,8% vs. 16,5%) en zijn ze veel minder vaak absent (12,4% vs. 31,5). Dat geldt ook voor scholen met een GSA (thuis voelen: 69,9% mét vs. 47,9% zonder GSA; geaccepteerd: 60,1% vs. 41.7%; absent: 16,3% vs. 26,4%) en voor scholen waar in de les positieve aandacht is voor LHBT’s (thuis voelen: 73% vs. 49,6%; geaccepteerd 61,5% vs. 46,2%; absent 16,8% vs. 23,6%).
“De GSA op school heeft enorm geholpen en ik hoop dat elke school er een krijgt.”
Het onderzoek van het Teachers College van Columbia University i.s.m. COC werd in 2018 uitgevoerd middels een online enquête onder 1065 LHBT scholieren van tussen de 13 en 20 jaar oud.
De GSA is een groep scholieren die vindt dat iedereen op hun school de vrijheid heeft te kunnen zijn wie ze zijn, zonder zich daarvoor te hoeven schamen of te verantwoorden. COC steunt GSA’s met gratis actiemateriaal, lokale ondersteuning door GSA-coördinatoren, regionale en landelijke GSA-dagen en landelijke campagnes zoals Paarse Vrijdag. Je vindt er meer over op hun website: GSA Netwerk.
|